Uwaga na retinoidy

Retinoidy to naturalne i syntetyczne pochodne witaminy A.
Wykazują aktywność biologiczną.
Stosowane są doustnie oraz miejscowo.
Nadużywane bezmyślnie w kosmetyce i suplementach diety jako tzw „eliksir młodości”.
Przydatne w rozumnym leczeniu różnych postaci trądziku, ciężkiego przewlekłego wyprysku, który nie odpowiada na leczenie kortykosteroidami, ciężkich postaci łuszczycy i zaburzeń keratynizacji, w leczeniu białaczki promielocytowej oraz w leczeniu zmian skórnych w zaawansowanym stadium chłoniaka skórnego T-komórkowego.

EMA, URPL oraz podmioty odpowiedzialne informują iż :

Retinoidy stosowane doustnie są silnie teratogenne. Uznaje się ,że ludzie są gatunkiem najbardziej wrażliwym na toksyczne działanie retinoidów. Na tej podstawie uznano , że w ramach środków ostrożności miejscowe stosowanie retinoidów u kobiet w okresie ciąży oraz planujących ciąże jest przeciwwskazane.

Retinoidy stosowane doustnie powodowały występowanie depresji, nasilenie się depresji, lęki i wahania nastroju.
Pacjentów przyjmujących retinoidy doustnie należy poinformować, że mogą wystąpić u nich zmiany nastroju i lub zachowania, oraz pacjenci i ich rodziny powinni być wyczuleni na te objawy i w przypadku ich wystąpienia należy skonsultować się z lekarzem.
Pacjentów leczonych retinoidami doustnie należy poddawać obserwacji w kierunku objawów przedmiotowych i podmiotowych depresji. Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z depresją w wywiadzie.

Dane wskazują , że narażenie pacjentów po zastosowaniu wyłącznie miejscowym jest znikome i jest mało prawdopodobne by tak podawane retinoidy wywoływały zaburzenia psychiczne.

Retinoidy obecne na polskim rynku farmaceutycznym 2018, to :
1/ acytretyna / Acitren, Neotigason /;
2/ adapalen / Acnelec, Differin, Epiduo /;
3/ alitretynoina / Toctino, Sotret /;
4/ beksaroten / Targretin /;
5/ izotretynoina / Actaven, Aknenormin, Axotret, Curacne, Isoderm, Isotrex, Isotrexin, Izotek, Izotziaja, Sotret, Tretoskin /;
6/ tazaroten / Zorac /;
7/ tretynoina / Acnatac, Aknemycin Plus, Atrederm /.

Dr n. farm. Leszek Borkowski